Krzyż Adama Stysioła
Z inicjatywy Akcji Katolickiej przy parafii farnej w Łańcucie 14 września 2021 r. w Święto Podwyższenia Krzyża Świętego został poświęcony krzyż w lesie komunalnym „Bażantarnia” w Łańcucie, upamiętniający miejsce śmierci bohatera z okresu II wojny światowej. Uroczystość poprzedziła Droga Krzyżowa z udziałem ks. proboszcza łańcuckiej fary Grzegorza Garbacza. Nabożeństwo rozpoczęło się przy ul. Piekarskiej a zakończyło się w miejscu śmierci i pierwszego pochówku Oficera Komendy Obwodu Łańcut Armii Krajowej por. Adama Franciszka Stysioła ps. „Iskra” (ur. 10.11.1912, zm. 27.08.1943).
Do tragicznego zdarzenia doszło 26 sierpnia 1943 r. w Dąbrówkach, gdzie jadącego rowerem Stysioła na konspiracyjne spotkanie w Rakszawie postrzelił funkcjonariusz gestapo - niemieckich władz okupacyjnych. Pomimo odniesienia śmiertelnych ran postrzałowych w brzuch zdołał on uciec. Z pomocą żołnierzy AK przetransportowano rannego z Czarnej do Łańcuta. Pomocy medycznej ciężko rannemu „Iskrze” próbowali udzielić w „Bażantarni” Jerzy Skalski ps. „Ziemowit” oraz Leszek Gąsiorowski ps. „Eskulap”. Ostatniej posługi umierającemu udzielił ks. Ignacy Kozieja z parafii farnej w Łańcucie. Po zakończeniu okupacji niemieckiej pochowany oficer AK w lesie „Bażantarnia” został przeniesiony 19 marca 1945 r. na cmentarz komunalny w Łańcucie. Ponownie ekshumowany 31 października 1946 r. i przeniesiony do mogiły zbiorowej żołnierzy Armii Krajowej na tym cmentarzu.
Więcej pasjonujących historii opisujących lata walki o niepodległą Polskę na terenie powiatu łańcuckiego znajdziemy w wydanych w 2020 r. przez Instytut Pamięci Narodowej książkach autorstwa Andrzeja Borcza „Obwód Łańcut SZP-ZWZ-AK w latach 1939-1945” oraz Piotra Chmielowca, Kryptonim „Borsuki” Konspiracja wojskowa Polskiego Państwa Podziemnego na terenie powiatu łańcuckiego (1939-1945). W tej ostatniej publikacji autor opracował informację biograficzną o por. Adamie Stysiole ps. „Iskra”, którą też znajdziemy w „Słowniku Biograficznym Powiatu Łańcuckiego”.
W ostatnim czasie była przeprowadzona przez Samorząd Miasta Łańcuta rewitalizacja lasu komunalnego „Bażantarnia” i nadarzyła się okazja do odnowienia drewnianego krzyża Stysioła. Według relacji Ryszarda Kuchy Prezesa Akcji Katolickiej przy parafii farnej w Łańcucie w 2020 r., w czasie trwania pandemii, jego oddział AK postanowił zaopiekować się zapomnianym, zniszczonym przez upływ czasu krzyżem-kapliczką. Do akcji renowacji krzyża włączyli się m.in. radni Rady Powiatu Łańcuckiego: Ryszard Kucha, Michał Mac, Marek Uberman oraz Adam Hadław (radny z III kadencji). Właśnie z inicjatywy tego ostatniego stolarz Zbigniew Baran wykonał z drewna sekwojowego nowy krzyż z tabliczką upamiętniającą Adama Stysioła. W Wielki Piątek 2 kwietnia 2021 r. w rocznicę śmierci św. Jana Pawła II w miejsce dotychczas stojącego krzyża został umieszczony w kolejności trzeci krzyż. Z uwagi na trwające obostrzenia związane z pandemią uroczystość poświęcenia krzyża z wiosny została przeniesiona na 14 września br. Tej uroczystości w Święto Podwyższenia Krzyża Świętego nie doczekał jeden z najbardziej zaangażowanych w to dzieło społeczników - Adam Hadław. W tym dniu kilka godzin wcześniej rodzina i bliscy odprowadzili go na miejsce wiecznego spoczynku na cmentarzu komunalnym w Łańcucie.
opracował Robert Kochman
