Szpital w Łańcucie ma nową sterylizatornię
Zarząd i Rada Powiatu Łańcuckiego przekazali 1 mln zł z tegorocznego budżetu powiatu na rozbudowę i remont Centralnej Sterylizatorni w Centrum Medycznym w Łańcucie. Zakończona w październiku 2012 r. inwestycja kosztowała łącznie 1 mln 362 tys. zł. i była w całości sfinansowana z pieniędzy samorządu powiatowego oraz szpitala. Dzięki temu został zrealizowany program, który zakładał do 2016 r. spełnienie standardów europejskich w tym zakresie. Obecnie sterylizatornia nie tylko zaspokaja wszelkie potrzeby łańcuckiego szpitala, ale również może zarabiać, świadcząc na zewnątrz specjalistyczne usługi komercyjnie.
Zakres modernizacji
W połowie lipca 2012 r. w wyniku przeprowadzonego przetargu nieograniczonego spośród sześciu ofert została wybrana najkorzystniejsza oferta, która spełniała wymogi zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Firma BAL-BUD Sp. z o.o. w Łańcucie ul. Kasprowicza 2 wykonała roboty budowlano-montażowe za kwotę ok. 690 tys. zł. W ramach przebudowy i remontu budynku Centralnej Sterylizatorni zostały wykonane roboty budowlane obejmujące m.in. konieczne rozbiórki, wymianę okien i drzwi. Zostały ułożone płytki, wykonana elewacja zewnętrzna, nowa instalacja wody zimnej, ciepłej i cyrkulacji, wody zdemineralizowanej, wody zmiękczonej. Wykonano instalację kanalizacji sanitarnej, instalację centralnego ogrzewania, instalację wentylacji w systemie mechanicznym i grawitacyjnym, instalację wewnętrzną elektryczną. Ponadto BAL-BUD zamontował i uruchomił urządzenia technologiczne takie jak: stacja uzdatniania wody, dwie myjnie Dezynfektor DEKO 2000, myjnia ultradźwiękowa dwukomorowa, sterylizator parowy, zgrzewarka rolkowa oraz pozostałe wyposażenie jak niezbędne meble, wózki transportowe i drobne urządzenia. Łączny koszt urządzeń i wyposażenia wyniósł 672 tys. zł.
Jakie istniały alternatywy dla CS?
Każdy szpital musi mieć zapewnione stałe zaopatrzenie w materiały sterylne, które mogą być kupowane na zewnątrz, albo przygotowywane w ramach własnej centralnej sterylizatorni. Niezależnie od sterylizatorni centralnej urządzenia sterylizacyjne powinny być zainstalowane także w aptece szpitalnej i laboratorium mikrobiologicznym. Dotychczas, w zależności od wymogów, usługi musiały być kupowane w Rzeszowie, a niektóre wykonywała stara szpitalna sterylizatornia, która wymagała sporych nakładów finansowych.
Gdyby nie zrealizowano inwestycji, całość usług musiałaby być kupowana w rzeszowskich szpitalach, co rocznie kosztowałoby ok. 240 tys. zł plus 300 tys. zł na zakup dodatkowych, zapasowych narzędzi, które musiałyby zajmować miejsce w magazynie plus rosnące koszty transportu oraz dodatkowe koszty związane z zakupem karetki przeznaczonej do transportu narzędzi do sterylizacji, a także trudny do przewidzenia w przyszłości wzrost cen za tego typu specjalistyczne usługi, który może pojawić się jako element walki konkurujących ze sobą szpitali. Całkowita zależność od podmiotów zewnętrznych w tak delikatnych sprawach jak jakość sterylizowanych narzędzi oraz kwestia dzielenia z nimi odpowiedzialności i ponoszenia ryzyka to elementy, które przeważyły o konieczności samodzielnej realizacji tego projektu.
Przebieg sterylizacji
Z uwagi na ryzyko transmisji biologicznych czynników chorobotwórczych, publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej i inne placówki, wykonujące zabiegi z naruszaniem ciągłości tkanek, muszą posługiwać się narzędziami sterylnymi – informuje Małgorzata Buszta – Pielęgniarka Epidemiologiczna w Centrum Medycznym w Łańcucie. Gwarancją jakości sterylnego narzędzia i sprzętu medycznego wielokrotnego użytku jest zachowanie prawidłowego postępowania z materiałem przed sterylizacją, prawidłowo przeprowadzony proces sterylizacji oraz właściwe postępowanie z materiałem po sterylizacji. Dlatego zabiegi dekontaminacji czyli mycia, dezynfekcji i sterylizacji powinny być prowadzone kompleksowo w jednym miejscu. Wytwarzanie sterylnego wyrobu medycznego następuje w Centralnej Sterylizatorni jako wyodrębnionym zespole pomieszczeń, wyposażonych w urządzenia do mycia, dezynfekcji i sterylizacji. Obejmuje:
- strefę materiałów skażonych, zwaną „strefą brudną”, przeznaczoną do przyjmowania, sortowania, mycia, dezynfekcji wstępnej i właściwej narzędzi i aparatury medycznej. Strefa ta wyposażona jest w dwa przelotowe urządzenia do maszynowego mycia i dezynfekcji sprzętu i aparatury medycznej oraz w myjnię ultradźwiękową;
- strefę materiałów czystych, zwaną „strefą czystą”, przeznaczoną do suszenia i przeglądu wydezynfekowanych narzędzi i sprzętu medycznego, pakietowania zestawów operacyjnych i zabiegowych, załadunku przygotowanych zestawów do dwóch przelotowych urządzeń sterylizacyjnych tj. autoklawów;
- strefę materiałów sterylnych, zwaną „strefą sterylną”, przeznaczoną do wyładunku wysterylizowanych materiałów ze sterylizatorów, ich magazynowania i wydawania na oddziały szpitalne lub odbiorcom spoza szpitala.
Z uwagi na konieczność zapewnienia prawidłowych warunków procesu sterylizacji Centralna Sterylizatornia wyposażona jest dodatkowo w urządzenia do mycia i dezynfekcji pojemników transportowych, pomieszczenie higieniczno-sanitarne dla personelu, pomieszczenie porządkowe oraz pomieszczenie socjalne.
Uzasadnienie ekonomiczne
Dotychczas sterylizatornia wykonywała średnio 4 cykle sterylizacyjne na dobę - informuje Adam Fryń Kierownik Działu Administracyjno-Gospodarczego w „Centrum Medycznym w Łańcucie” Sp. z o.o. W każdym cyklu sterylizacji podlegały 4 kosze, co mnożąc średnio przez 20 dni roboczych wynosiło ok. 320 koszy miesięcznie. Przy obecnej cenie 60-70 zł za sterylizację jednego kosza, miesięczne koszty sterylizacji wynosiły ok. 20 tys. zł, nie licząc kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników. Nasza Centralna Sterylizatornia ma duże obłożenie, pracuje w systemie dwuzmianowym od poniedziałku do piątku, z dyżurem w każdą sobotę.
Przy prowadzeniu w szpitalu sterylizacji we własnym zakresie w celu zapewnienia prawidłowego postępowania z brudnymi narzędziami, wystarczy przeprowadzenie jedynie wstępnej dezynfekcji brudnych narzędzi w miejscach wykonywania zabiegów i operacji, a następnie przetransportowanie ich w specjalnych kontenerach na wózkach do Centralnej Sterylizatorni. W specjalnie do tego przygotowanym miejscu przeprowadzany jest proces mycia i dezynfekcji narzędzi przy użyciu myjni-dezynfektora, ich kompletowanie w pakiety oraz sterylizacja, a następnie każdy pakiet pakowany jest próżniowo w worki foliowe, które zawierają kody paskowe ze szczegółową informacją o przeprowadzonej sterylizacji. W specjalnych kontenerach w powrotnym transporcie wysterylizowane pakiety narzędzi wracają do 15 gabinetów zabiegowych, gdzie są ponownie używane. Jest to optymalne rozwiązanie.
Decyzja o wykonaniu projektu - modernizacji Centralnej Sterylizatorni w Łańcucie wiąże się z poniesieniem jednorazowo wysokiego kosztu związanego z remontem i zakupem urządzeń sterylizujących, wózka do transportu czy kontenerów transportowych. Wydatkowana kwota jest większa niż jednorazowy koszt zakupu narzędzi czy karetki transportowej. Jednakże za pozostawieniem sterylizacji w Centrum Medycznym przemawiają takie argumenty jak: niezależność od podmiotów zewnętrznych, możliwość sprzedaży kompleksowych usług na zewnątrz, sterylizowanie narzędzi w wyspecjalizowanym i odpowiednio wyposażonym miejscu, dające większą pewność uzyskania pełnej sterylności materiału, możliwość przypisania odpowiedzialności z tytułu wykonywanych czynności jednej komórce organizacyjnej, zatrudniającej wyszkolony, nie zmieniający się zespół pracowników, zmniejszenie wydatków na zakup środków dezynfekcyjnych o szerokim spektrum biobójczym do dezynfekcji manualnej (rocznie wydatkujemy na ten cel dodatkowo ok. 24 tys. zł).
Centrum Medyczne w Łańcucie wykonuje rocznie 12 tys. hospitalizacji. Znaczna ich część dotyczy oddziałów zabiegowych oraz poradni specjalistycznych, dlatego nie ma obawy co do celowości wydatkowanych środków. Zapotrzebowanie na specjalistyczne usługi sterylizowania narzędzi będzie wzrastać, a zainwestowanie środków w Centralną Sterylizatornię w Łańcucie przyniesie oczekiwane rezultaty, a co najważniejsze – podniesie poziom bezpieczeństwa naszych pacjentów.
Robert Kochman
Podpisy do zdjęć:
Budynek Centralnej Sterylizatorni Centrum Medycznego w Łańcucie – po remoncie.
Urządzenia najnowszej generacji mają zapewnić uzyskanie pełnej sterylności materiałów.
Stacja uzdatniania wody na potrzeby Centralnej Sterylizatorni.