Pobór do wojska w Powiecie Łańcuckim zatoczył koło historii.
Według szeroko komentowanych doniesień prasowych i obietnic politycznych tegoroczny pobór do wojska powinien być ostatnim, a przynajmniej w takiej formie w jakiej do tej pory się odbywał. Zanim jednak przejdzie do historii, w lutym i marcu br. ponad 1700 poborowych w wieku 19 lat z rocznika 1989 oraz starszych przebadano w celu określenia ich zdolności do czynnej służby wojskowej. Do poboru stają nie tylko młodzi mężczyźni, ale również kobiety. W tym roku do poboru stanęło prawie 70 absolwentek szkół medycznych i weterynaryjnych. Należy podkreślić, że po raz kolejny młody rocznik naszych poborowych wykazuje się dobrym zdrowiem fizycznym i psychicznym (drobne wyjątki potwierdzają tylko regułę). Młodzi ludzie na progu dorosłego życia są pełni optymizmu, mają szerokie zainteresowania i chęci do kontynuowania nauki, co dobrze wróży na przyszłość naszemu społeczeństwu.
Zdolność bądź niezdolność do służby wojskowej w pełnym brzmieniu oznacza, iż poborowy jest zdolny bądź też niezdolny do czynnej służby wojskowej, co oznacza: zdolność (lub niezdolność) do odbywania zasadniczej służby wojskowej, nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, zajęć wojskowych w czasie trwania studiów wyższych, przeszkolenia wojskowego, okresowej służby wojskowej, ćwiczeń wojskowych, zasadniczej służby i szkolenia poborowych w obronie cywilnej, służby zastępczej, jak również służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Uprawnionym organem do orzekania o zdolności do służby wojskowej jest Powiatowa Komisja Lekarska powoływana przez Wojewodę Podkarpackiego na wniosek Starosty Łańcuckiego. W wyniku przeprowadzonego postępowania orzekającego osobom wezwanym do poboru określa się kategorię zdrowia kwalifikującą ich do odbycia bądź nie czynnej służby wojskowej.
Obecnie obowiązują następujące kategorie: A – oznaczająca zdolność do czynnej służby wojskowej; B – oznaczająca czasową niezdolność do czynnej służby wojskowej od 3 do 24 miesięcy; D – oznaczająca niezdolność do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz kategoria E – oznaczająca trwałą niezdolność do służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Po szczegółowych badaniach lekarskich komisja ocenia stan zdrowia poborowego i zaszeregowuje go danej kategorii, określającej przydatność poborowego do czynnej służby wojskowej.
Pobór do wojska w 2008 r. nie był łatwy do przeprowadzenia ze względów organizacyjnych. Do Łańcuta przybywali na pobór młodzi ludzie z miejscowości oddalonych nawet o 80 km, co przy znacznej liczbie stawiających się do poboru wydłużało czas pracy i powodowało znużenie. Poborowi z powiatu leżajskiego podlegają pod ewidencję wojskową WKU w Nisku, zaś dla powiatu łańcuckiego właściwe jest WKU w Rzeszowie. Sytuacja ta wymusza konieczność podniesionej czujności przy prowadzeniu dwóch ewidencji, gdyż łatwo o pomyłki, które generują dodatkowe komplikacje i przedłużają procedury. Jednak w trosce o naszych poborowych właśnie w Łańcucie wprowadzono to nowatorskie rozwiązanie w skali całego kraju. Na raz w jednym dniu przyjmowano poborowych z dwóch różnych powiatów, którzy są ujęci w dwóch różnych ewidencjach WKU. Pomimo tego zastosowane rozwiązanie sprawdziło się. Wszyscy, zarówno organizatorzy, prowadzący, jak i wezwani do poboru, stanęli na wysokości zadania. I to co jeszcze nie tak dawno było dla wielu trudne do zrozumienia, co wywoływało wiele obiekcji oraz obaw, w gruncie rzeczy okazało się sukcesem nas wszystkich. Na szczęście pobór przeprowadza doświadczony zespół ludzi, którzy z wielkim zaangażowaniem podchodzi do swoich obowiązków, co ułatwia realizację powierzonych zadań.
Tegoroczny pobór do wojska w Łańcucie z wielu powodów jest wyjątkowy, historyczny i jubileuszowy. Nie tworzy on być może historii przez duże „H”, która zostanie zapisana w książkach, ale tworzy historię ludzi, którzy przez wiele lat pobór organizowali i przeprowadzali. Jest wyjątkowy, gdyż w ciągu ostatnich dziesięciu lat po raz pierwszy w Podkarpackim zdarzyło się, że jeden powiat realizuje nie tylko swoje zadania dotyczące poboru, ale też zadania należące do sąsiedniego powiatu. Z różnych powodów nie udało się zorganizować poboru w powiecie leżajskim. Zaś w naszym powiecie łańcuckim, pomimo pewnych trudności można było zorganizować pobór dla dwóch powiatów. W niezamierzony sposób historia zatoczyła koło, gdyż tak jak w latach 80-tych, pobór dla mieszkańców tych dwóch powiatów ponownie został zorganizowany w Łańcucie. Świadczy to o dużej sprawności organizacyjne naszej powiatowej administracji.
Obchodzony w tym roku jubileusz dziesięciu lat działalności Powiatu Łańcuckiego, to również dziesięć bardzo dobrze zorganizowanych poborów do wojska, w których brali udział nasi poborowi w liczbie idącej już w dziesiątki tysięcy. To bardzo wielka praca, którą wykonali ludzie rokrocznie uczestniczący w poborze, orzekających o zdolności poborowych do czynnej służby wojskowej. Przez te lata udało się zorganizować dobrze ze sobą współpracujący zespół kompetentnych ludzi mających poczucie obowiązku, wzajemnego szacunku, wymagane doświadczenie i praktykę w swoim zawodzie.
W skład Powiatowej Komisji Lekarskiej w Łańcucie wchodzi sześć osób. Przewodniczącym składu orzekającego o zdolności do służby wojskowej jest lekarz medycyny Jerzy Ankiewicz, były wieloletni dyrektor ZOZ w Łańcucie. Obchodzi on w tym roku srebrny jubileusz pracy na rzecz poboru (orzeka 25 lat), a ponad to rozpoczął złoty jubileusz pracy zawodowej (od 50 lat jest stale czynnym zawodowo lekarzem!). Od wielu lat w komisji orzeka lek. med. Ewa Przepióra - Kulig, jedyna pani chirurg w łańcuckim szpitalu, wśród zdominowanej przez mężczyzn o tej specjalizacji medycznej. Członkiem komisji jest kierownik Ośrodka Zdrowia w Husowie lek. med. Stanisław Michna, od 40 lat wykonujący zawód lekarza internisty oraz lekarza rodzinnego. Ponadto członkami komisji są pracownicy Pogotowia Ratunkowego w Łańcucie: Zofia Kuras pielęgniarka z Poradni Chirurgicznej, prowadząca od 20 lat dokumentację medyczną komisji oraz Kazimierz Bester, po raz 32 biorący udział w pracach na rzecz poboru jako średni personel medyczny. Pan Kaziu, bo tak zwracają się do niego wszyscy, z wielkim zaangażowaniem oraz spokojem pomaga młodym mężczyznom i kobietom w jak najmniej bezstresowy sposób stanąć przed Powiatową Komisją Lekarską. Sekretarzem Powiatowej Komisji Lekarskiej jest pracownik Starostwa Powiatowego w Łańcucie.
Praca całej komisji podlega kontroli ze strony Wojewódzkiego Komendanta Uzupełnień, przedstawicieli Wojewody Podkarpackiego, nadzorującego przeprowadzanie poboru do wojska będącego zadaniem z zakresu administracji rządowej, a także samych poborowych, którzy pouczani są o prawie odwołania od otrzymanej kategorii wojskowej. Powiatowe komisje przez wszystkie lata były dobrze oceniane przez instytucje kontrolujące za swoją pracę, rzetelną i bezstronną.
Za to wszystko należą się wielkie wyrazy uznania dla całej Powiatowej Komisji Lekarskiej w Łańcucie. Dziękuję też wszystkim osobom prowadzącym ewidencję wojskową, przedstawicielom WKU oraz pracownikom z urzędów gmin i starostwa za wieloletnią współpracę. Jeśli nie jest to ostatni pobór w powiecie łańcuckim, oprócz serdecznych podziękowań wyrażam nadzieję, że w przyszłych latach też będziemy mogli dobrze ze sobą współpracować podczas organizacji kolejnych poborów do wojska.
Tekst i fot.: Joanna Rupar, Kierownik Biura ds. Obronnych i Zarządzania Kryzysowego w Starostwie Powiatowym w Łańcucie, Sekretarz Powiatowej Komisji Lekarskiej w Łańcucie, Tekst opublikowany w "Gazecie Łańcuckiej" marzec 2008 r. Nr 153/3.
Powiatowa Komisja Lekarska w Łańcucie podczas poboru do wojska w 2008 r.
